U odgoju priplodnih svinja važno je znati da pravilan dnevni unos hranljivih materija dovodi do maksimanlih ispoljavanja reproduktivnih karakteristika, a isto tako životinje preobilno hranjene, zbog gojaznosti, imaju loš libido i lošu izdržljivost. Stoga, upoznaćete se sa savremenim preporukama u hranljivim materijama. U ishrani krmače razlikuju se faze: suprasnosti, dojenja i oplodnje.
U prve dvije trećine suprasnosti kramača nema pretjerano velike potrebe u ishrani. Do intenzivnog rasta majke i ploda dolazi u poslednjoj trećini bremenitosti. S porastom tjelesne mase rastu i potrebe za održavnje života i time opterećuju proizvodnju prasadi. Tjelesna masa krmače ne bi trebala da prelazi 170-180 kg. Potrebe fetusa za proteinima mogu se zadovoljiti ishranom majke. Najveća količina energije u fetusu je deponovana u vidu proteina ali ne treba zanemariti ni masti. U normalnim uslovima proizvodnje, potrebe u hrani za suprasne krmače iznose 1,8-2,3 kg hrane dnevno. Optimalna temperatura za krmače je 15-20°C, dok pri svakom smanjenju temperature za 5°C, potreno je obezbijediti dodatnih 170-300g hrane dnevno.
Čak i pored malih potreba krmača za mastima u prve dvije trećine suprasnosti, neophodno je obezbijediti sitost životinje. To se postiže upotrebom pšeničnih mekinja, dehidriranom lucerkom i prerkupom klipa kukuruza.
Najveći problem predstavlja grupno držanje krmača, jer mlađe i slabije krmače zbog halapljivih krmača pojedu manje hrane. Jedno od rješenja je ishrana sa poda, a efikasnije grupna ishrana iz valova koji su ograđeni.
Dnevni unos proteina za krmaču iznosi od 215-230 g a to se zadovoljava smješama koje imaju manje od 13% sirovih proteina. Dnevne potrebe za mineralnim materijama su sledeće: kalcijum 18-20 g, fosfor 12-14 g, natrijum hlorid (kuhinjska so) 7-8 g. Sve potrebe će se podmiriti upotrebom mineralno-vitaminskih predsmješa-premiksa.
Voda treba biti stalno dostupna. U zimskoj ishrani svinja treba da dominiraju žita pogotovo kukuruz koji obezbjeđuje dovoljno energije. Kao proteinska hraniva koriste se uljane sačme i hraniva animalnog porijekla. Lucerkino brašno se uključuje kada u obroku nema mekinja ili stočnog brašna. U cilju izbjegavanja pojave mastitisa obroci se smanjuju nekoliko dana pred porođaj i to se radi odvođenjem u prasilište i korigovanjem ishrane. Na dan porođaja daje se mlaki napoj mekinja. Nakon porođaja krmači treba 5-7 dana da se oporavi od stresa prašenja i da se normalizuje ishrana. Lučenje mlijeka zahtijeva i određenu količinu proteina. Npr. učešće uljanih sačmi treba da je od 6-8%, a hraniva animalnog porijekla 4-5%. Količina mekinja može da se poveća i do 20%.
Tokom ljeta, dio potreba se može zadovoljiti zelenom hranom ili izvođenjem životinja na pašu. Nakon odvajanja prasadi dolazi do lučenja mlijeka i po pravilu nekoliko dana nakon toga, krmača ulazi u estrus i ponovo može da se obavi pripust ili osjemenjavanje. U intenzivnoj proizvodnji to se dešava od 7-14 dana. Pretjerano kasno ili prerano odlučivanje prasadi i dovođenje krmače u estrus dovodi do niza problema. Praksa kaže da ishrana krmača po odlučenju treba da bude po volji odnosno povećana za 30% u odnosu na potrebe, jer ovakva ishrana dovodi do brže pojave estrusa i ovulacije. Dužina ovakve ishrane traje oko 15 dana, a ukoliko izostane estrus uzrok nije ishrana već nešto drugo, pa obrok treba svesti na 2kg hrane.
Pripremila: D. R.