Koje je danas mjesto i uloga Biotehničkog fakulteta u crnogorskoj poljoprivredi?
Biotehnički fakultet je tokom dugog razdoblja postojanja, već punih 85 godina, prolazio kroz razne organizacione forme i razvijao se u skladu sa potrebama crnogorske poljoprivrede i društva u cjelini, tako da Fakultet danas ima tri osnovne djelatnosti: nastavno-obrazovnu, naučnoistraživačku i stručno-savjetodavnu.
Naučnoistraživački rad u poljoprivredi je najstarija djelatnost oko koje su se razvijale ostale naše djelatnosti. Uspostavljen je osnivanjem Ogledne stanice za južne kulture u Baru 1937. godine, postepeno se od tada razvijao i širio, tako da već nekoliko decenija realizuje naučnoistraživački rad u svim oblastima poljoprivrede. Prirodni nastavak naučnoistraživačkog rada bio je razvoj stručno-savjetodavne djelatnosti, koju Fakultet obavlja kroz pružanje stručnih, savjetodavnih i laboratorijskih usluga za široki spektar korisnika.
Sa otvaranjem studija iz oblasti poljoprivrede (2005. godine) Fakultet je proširio svoju misiju i na nastavno-obrazovnu djelatnost koja sada angažuje najveći dio ukupnih kapaciteta. Nastava na više studijskih programa iz oblasti poljoprivrede realizuje se na svim nivoima (osnovne, master i doktorske studije), a pored akademskih imamo i primijenjene studije koje se realizuju u Baru i Bijelom Polju.
Sve to Biotehničkom fakultetu s pravom daje epitet institucije koja pruža cjelovitu podršku crnogorskoj poljoprivredi.
Poznato je da Biotehnički fakultet ima svoja ogledna imanja i sopstvenu proizvodnju?
Biotehnički fakultet, a nekad Poljoprivredni/Biotehnički institut, u prošlosti je imao više oglednih imanja. Danas je najaktivnije i najznačajnije Ogledno imanje ”Lješkopolje” sa oko 22 ha vinograda, zasadima voćnih kultura, plastenikom, kao i vinopodrumom koji je najstariji namjenski organizovan vinopodrum u Crnoj Gori. U vinopodrumu se proizvodi lozova rakija i razna vina, koja su na tržištu odavno prepoznata kao ”Institutova” loza (standardna i muskatna) i vina (vrhunsko crno vino – Vranac i Bariq crno vino). Vina iz skoro svih berbi u posljednjih 15-ak godina dobitnici su na prestižnim sajmovima zlatnih medalja i pehara.
Pored navedenog na oglednom imanju nalazi se i jedna od najbrojnijih kolekcija domaćih, odomaćenih i introdukovanih sorti vinove loze na Balkanu (in situ banka gena vinove loze), koja broji 442 genotipova vinove loze.
U sklopu našeg Centra za suptropske kulture takođe imamo manje ogledno imanje sa kolekcionim zasadima mediteranskih voćnih vrsta (maslina, citrusa, šipak i smokva), kao i rasadnik u kojem se proizvode sadnice mediteranskih voćnih vrsta.
Nekadašnja imanja u Sutomoru, Donjoj Gorici, kao i u Rasovu u Bijelom Polju su van funkcije već duže vrijeme, a dijelom su predmet restitucije.
Fakultet pruža brojne laboratorijske usluge za široki spektar korisnika, kao što su sertifikacija sjemena, kontrola i nadzor registrovanih rasadnika, analiza kvaliteta vina, kontrola kvaliteta mlijeka i mlječnih proizvoda, kontrola kvaliteta i panel za maslinovo ulje, kao i sve analize iz domena zaštite zdravlja bilja.
Ogledno imanje BTF-a, Lješkopolje
Nedavno ste se kandidovali za dekana Biotehničkog fakulteta po drugi put – šta vas je motivisalo za to?
Rukovođenje bilo kojom institucijom je vrlo odgovoran posao. S obzirom da je Biotehnički fakultet u organizacionom smislu najkompleksnija jedinica Univerziteta Crne Gore, jer organizaciono funkcioniše u tri opštine i na četiri lokacije, to je rukovođenje i funkcija dekana ovog fakulteta dodatno veoma zahtjevna.
Shodno Statutu Univerziteta Crne Gore mandat dekana traje tri godine, sa mogućnošću još jednog uzastopnog izbora. Kandidovanje dekana za drugi mandat je inače česta praksa na fakultetima, jer jednostavno ako obavljanje te funkcije ide nekim željenim tokom, onda ga valja nastaviti i sa drugim mandatom i zaokružiti započete aktivnosti.
Motivaciju da se kandidujem za dekana Biotehničkog fakulteta u periodu 2022-2025, između ostalog, našla sam u:
– spremnosti da se i u naredne tri godine maksimalno posvetim razvoju Fakulteta,
– rezultatima rada koje sam, zajedno sa vama, ostvarila u prethodnom mandatu (sadašnjem) na funkciji dekana,
– iskustvu koje sam stekla obavljajući ovu funkciju i tokom 30-to godišnjeg rada i posvećenosti ovoj kući.
– kvalitetu saradnje i međusobnog uvažavanja sa svim zaposlenima i studentskom zajednicom.
Koji su to prioriteti rada i razvoja Biotehničkog fakulteta u narednom period, sa kojim ste se kandidovali?
Strategijom razvoja Biotehničkog fakulteta za period 2020-2024 definisana je vizija i misija Fakulteta i osnovni strateški prioriteti, na kojima su bazirani i prioriteti rada u narednom mandatnom periodu. U najbitnijem oni se svode na sljedeće:
– Unapređenje nastavnog procesa kroz stalno inoviranje nastavnih sadržaja i studijskih programa u skladu sa potrebama tržišta i aktuelnim trendovima u visokom obrazovanju, podizanje niovoa internacionalizacije studija, odnosno mobilnosti sudenata i nastavnog osoblja sa srodnim visokoobrazovnim ustanovama izvan Crne Gore.
– Unapređenje naučnoistraživačkih aktivnosti koje su tokom dvije epidemijske godine bile smanjene. Tako je u narednom periodu glavni cilj da se poveća broj istraživačkih projekata – nacionalnih i međunarodnih, uključivanje u projekte većeg broja master studenata i studenata doktorskih studija, kao i jačanje naučnoistraživačke infrastrukture.
– Stručne usluge, saradnja sa privredom i javnim sektorom, kao sopstvena proizvodnja, je nešto po čemu je Biotehnički fakultet prepoznat. Stoga, u narednom period cilj je da se dodatno unaprijedi saradnja sa privrednim subjektima i individualnim proizvođačima, kako u domenu pružanja usluga, tako i potrebne nam saradnje u procesu realizacije nastave, obuke studenata i sl. U domenu unapređenja sopstvene proizvodnje glavni izazov je održati proizvodnju na zadovoljavajućem nivou, jer naša proizvodnja nije strogo komercijalno orjentisana, a stalno su potrebna velika ulaganja u infrastrukturu, uvođenje novih tehnologija i sl.
– Jačanje kadrovskih i tehničkih resusa jedan je od glavnih zadataka. Najvažniji resurs bilo koje institucije su ljudi. Biotehnički fakultet trenutno ima 94 zaposlena. Međutim, imajući u vidu obim i raznovrsnost djelatnosti kojima se bavimo, može se reći kadra nam nedostaje na većem broju pozicija. Zato će se u narednom periodu morati uložiti dodatni napori da se angažuje veći broj mladih saradnika i istraživača, kao i tehničkog osoblja.
Kakva je upisna politika na Biotehničkom fakultetu, koliki je broj mladih koji žele da studiraju ovaj fakultet?
Biotehnčki fakultet će ove godine upisati 18. generaciju studenata. Sasvim je dobro interesovanje do sada postojalo za studiranje na našem fakultetu. Dosadašnja praksa je bila da u prva dva upisna roka popunimo sva mjesta na dva akademska studijska programa u Podgorici, gdje se upisuje po 60 studenata na Biljnu proizvodnju i 35 na Animalnu proizvodnju. Skoro uvijek se popune i predviđena mjesta na primijenjenim studijama Kontinentalnog voćarstva u Bijelom Polju (30 studenata), a isto tako i na studijama Mediteransko voćarstvo. Tako Biotehnički fakultet u svoju akademsku zajednicu svake godine prima oko 150 mladih akademca. Neki od njih i odustanu, tako da osnovne studije godišnje završi oko 50 studenata.
Na kraju šta želite da poručite budućim studentima Biotehničkog fakulteta?
Biotehnički fakultet Univerziteta Crne Gore, sa tradicijom dužom od osam decenija u nauci i istraživanjima, dokazanim nastavnim kadrom i adekvatnim uslovima za sticanje teorijskih i praktičnih znanja u učionicama i laboratorijama, na oglednim imanjima i kod partnerskih organizacija iz privrede, najbolji je izbor za mlade koji profesionalnu budućnost vide u poljoprivredi i proizvodnji hrane i naučnoistraživačkom radu u ovoj oblasti.
Budućim profesionalcima u oblasti poljoprivrednih nauka nude se sva tri nivoa studija – osnovne, master i doktorske studije, po modelu 3+2+3.
Biotehnički fakultet podsticajna je sredina za mlade koji su vrijedni, odgovorni, karijerno orijentisani i ekološki osviješteni, za one koji su spremni da uče, da tragaju za rješenjima koja će doprinijeti razvoju cjelokupne zajednice i posebno poljoprivredno-prehrambenog sektora, strateški veoma važnog za budućnost i prosperitet naše države.
Dobro došli na Biotehnički fakultet.
