Nastanak rase
Nastanak ove rase veže se za Britaniju. Naime u 19. vijeku u ovu zemlju ušlo je nekoliko različitih rasa sa Bliskog Istoka i Indije. Zapravo se radilo o četiri dosta različite rase: Nubijske iz Egipta, Zaribi iz Eritreje kao i Jumna Pari i Čitral iz Indije. Parenje između ove četiri i domaće rase (britanske) prouzrokovalo je dobijanje veoma heterogenog potomstva, za koje se odlučilo da se na kraju pari sa čistokrvnom Nubijskom rasom (povratno). Na taj način naposletku je nastala rasa Anglo-Nubijska, dvojnih sposobnosti koja će kasnije osvojiti svijet, izoziti se u mnogim djelovima i mnogim državama.
Trenutno stanje rase
Kao što je istaknuto rasa je u 20. vijeku izvožena u mnoge države, predjele ali i na različite kontinente. U mnogim siromašnijim zemljama, tipa Afrike, najčešće se ukrštala sa niskoproduktivnim autohtonim rasama koza s tim što su u nekim državama osnovana i udruženja (asocijacije) koja se brinu o uzgoju čistokrvne rase, što nas i zanima.
Rasa je poslednjih decenija u opadanju u većini regiona u svijetu. Danas je ona u rodnoj Britaniji ugrožena sa nešto manje od 2 000 čistokrvnih jedinki što se najčešće povezuje sa prodorom švajcarskih rasa na Britansko ostrvu.
Eksterijerne odlike
Postoji jasna razlika između mužjaka i ženki Anglo nubijske rase. Ali postoje i brojne sličnosti pa da krenemo prvo od njih.
Glavu odlikuje kratak i zakrivljen profil – konveksan. I kod jednog i kod drugog pola glava se nosi visoko, s tom razlikom da je ona prilično šira kod jarčeva. Nozdrve su široke, baš kao i usne a gubica se generalno sužava idući prema vrhu. Oči, koje su koso postavljene, srednje su veličine sa dovoljnim međusobnim razmakom.
Na glavi se nalaze izraženo dugačke te nisko postavljene uši koje su klempave. Njihova dužina zapravo prelazi donju vilicu.
Vrat je dugačak, tanak i bez prisustva resica. Njihovo prisustvo smatra se ozbiljnom eksterijernom manom jer ukazuje na meleženje. Vrat treba da je dobro spojen sa ostatkom tijela.
Trup je dosta dobro razvijen, zaobljen i jak. Solidne je dužine i ne prevelike dubine. Gornja linija trupa može biti blago ulegnuta i to iza grebena pa sve do kukova. Takođe, greben je dobro izražen a sapi mogu biti i nešto više od njega samog baš kao kod tovnih goveda.
Visina u grebenu varira u zavisnosti od pola, a kreće se do oko 90 cm za jarčeve, odnosno do oko 80 cm za koze.
Grudi su duboke i široke, a stomak dubok (ne debeo). Rebra su dobro opružena što trupu daje dobar izgled.
Vime
Vime je kod Anglo nubijske odlično razvijeno. Treba da se pruža unaprijed, da bude dovoljno spušteno ali ne viseće. Ono mora biti dobro razvijeno ali ne mesnato, jer u tom slučaju visoka proizvodnja mlijeka izostaje. Oblik vimena mora biti okruglast ili loptast, takođe kompaktan bez velikog dijeljenja na polovine. Simetrija vimena mora biti jedan od prioriteta. Što se sise tiče, iste moraju biti umjerene veličine i blago nagnute unaprijed.
Kod mužjaka testisi trebaju biti pravilno razvijeni, odokativno jednaki i čvrsti na dodir.
Noge jake i čvrste, pravilno građene i da nisu debele. Završavaju se snažnim papcima pogodnim za pašnjački sistem držanja. Na kraju, tijelo se završava kratkim i podignutim repom.
Spoljašnji pokrivač – dlaka i koža
Koža je mekana, crne ili sive boje sa pigmentacijom. Dlačni pokrivač dobro pokriva kožu, svilenkaste je strukture. Dlaka je kratka a može biti različito kolorisana – žuta, krem, kestenjasta, crna ili bijela. Štaviše može biti i raznobojna sa različitim kombinacijama po tijelu. Što se tiče polova tu postoji razlika u samoj strukturi – mužjaci imaju dužu i nešto oštriju dlaku.
Tjelesna masa
Anglo nubijska rasa slovi za jednu od najvećih domaćih rasa koza. Tjelesna masa može joj ići i do 140 (jarčevi) odnosno 110 (koze) kilograma. Ovi gabariti dosta su iznenađujući za jednu kozu, iako se smatra kombinovanom rasom. U toplijim predjelima gdje se drže ove koze, ipak je tjelesna masa često manja. U prosjeku se u mnogim predjelima (Meksiko, Australija i drugi topliji klimati) tjelesna masa kreće 70 – 90 kg.
Proizvodnost
Proizvodnost svake rase najviše zavisi od načina držanja, sistema ishrane koji se primjenjuje, genetike i brojnih drugih stvari koje na prvi pogled izgledaju kao sitnice ali u konačnici daju pečat proizvodnji.
Mlijeko
Glavna prednost koju ova rasa ima u odnosu na popularne švajcarske i francuske rase svakako je visok procenat mlječne masti. Osim toga njihovo mlijeko ima i visok sadržaj proteina.
Po proizvodnosti mlijeka ne zaostaje mnogo za Alpskom i Togenburškom, ipak nešto više za Sanskom, dok u nekim slučajevima može i da premaši navedene rase po dobijenoj količini mlijeka. Sve zavisi od terena na kojem se gaje jedne odnosno druge rase i čitavog sklopa proizvodnje koji se organizuje. U Ujedinjenom Kraljevstvu postoje koze ove rase koje daju i preko 2 000 kg mlijeka sa visokim procentom mlječne masti.
Količina mlijeka u jednoj laktaciji može se kretati od 1 000 do 1 200 kg, u prosjeku 900 kg, a za rekorderke i preko 2 500 kg. U prosjeku se dnevno od ove rase može očekivati 3,8 kg mlijeka sa 4,8% masnoće i 3,8% proteina.
Meso
Anglo nubijska rasa važi za kozu koja ima jako dobar kvalitet mesa. Postiže veći prirast i završnu tjelesnu masu, uz dosta dobar randman trupa. Sa navedenim se dobro uklapa i visoka plodnost ove rase, koja u odličnim uslovima držanja i prisustva dobre genetike može da izađe i na 300 pa i 400%. Ipak se u prosjeku može računati na dva do dva i po jareta po jednoj kozi. Dobra je majka te nema većih problema sa odgojem podmlatka.
Dnevni prirast jarića prije odbića varira. U vrućim predjelima, kao što je Meksiko, prirast je manji – pa je tako on u prosjeku 151 gram prema jednoj studiji. (Lactation curves and body weight changes of Alpine, Saanen and Anglo-Nubian goats as well as pre-weaning growth of their kids). Opet, u nekim drugim predjelima i intenzivnim uslovima držanja može biti i veći. Sve u svemu za mušku jarad on je uvijek veći za 10 – 20%.
Prisustvo rogova: Mogu i ne moraju imati rogove pri rođenju, a neki farmeri primjenjuju obezrožavanje svojih koza. Najveći dio koza ne posjeduje rogove.
Temperament: BLAG.
Parenje
Za oplodnju treba koristiti samo jarčeve koji nisu nosioci gena beta manozidoze. Ovo je inače neurološka bolest tek rođenih Anglo nubijskih jarića koji odmah uginjavaju, te se stvara nepotrebni finansijski pritisak za farmera.
Još jedna karakteristika za ovu rasu vezana je za parenja. Ne bi trebalo pariti šute (od rođenja) jarčeve sa šutim (od rođenja) kozama, jer se u tom slučaju dobijaju interspolne koze odnosno sterilni jarčevi. Jedan od roditelja trebalo bi da bude rogat (može biti i šut, ali da je pri rođenju imao rogove – izvršena kauterizacija).
Prilagodljivost
Dosta dobro se prilagođava različitim klimatima, ali najbolje vrućim predjelima kakvi vladaju na Afričkom kontinentu, Mediteranu i sl. U unutrašnjim uslovima (sa dobro obezbijeđenim klimatom) takođe daje dobre rezultate (pa se može držati i sjevernije).
________________________________________________________________________________________________
Anglo nubijska koza je spremna za uzgoj na bilo koje terene, koza koja podnosti velike vrućine (koje se očekuju kao posledica klimatskih promjena), sa jako dobrim prinosima mlijeka i što je najvažnije jako kvalitetnim mlijeko, ne zanemarujući meso koje je kod ove rase isto tako dobrog kvaliteta. Ima solidan prirast i miran temperament – i šta više. Nabavite dobru genetiku i krenite u uzgoj Anglo nubijske koze.