Ovce i koze su skromne životinje koje karakteriše dobra sposobnost prilagođavanja različitim uslovima uzgoja. Objekti koji se grade za smještaj ovaca i koza moraju da zadovoljavaju fizičke i fiziološke potrebe životinja. Treba voditi računa o lokaciji, kapacitetu objekta, ventilaciji, vlažnosti vazduha, opremi i sl. kako bi se stvorili dobri uslovi za boravak životinja u njima i spriječila pojava infekcija i bolesti.
Objekat za smještaj ovaca i koza treba da ispunjava sledeće uslove:
- dobru zaštitu od nepovoljnih vremenskih uslova,
- adekvatnu osvjetljenost i provjetrenost,
- da su ekonomični,
- mogućnost lakog održavanja higijene,
- da omogućavaju nesmetano odvijanje procesa proizvodnje.
Kada se govori o lokaciji ovčarnika i kozarnika treba obratiti pažnju na sledeće:
- zemljište mora biti ocjedito, propustljivo, bez podzemnih voda,
- da je zaštićeno od udara dominantnih vjetrova,
- da je objekat blizu livada i pašnjaka,
- da omogućava lak i siguran izlazak ovaca i koza na pašu,
- da je u blizini glavnog puta, priključka za vodu i električnu energiju,
- da je dovoljno udaljen od izvora buke, željezničkih pruga, fabrika i drugih postrojenja.
Objekti za smještaj ovaca i koza
Objekat treba da omogućava povoljne uslove za normalan rast, razvoj i proizvodnju. Štala dakle treba da bude topla, suva, prozračna, osvijetljena, bez promaje i da ima dovoljno prostora za sve kategorije životinja. Mikroklimatski uslovu koji treba da budu ispoštovani u objektima za ovce i koze su sledeći:
- temperatura vazduha u objektu od 8 do 18 °C, a u porodilištu i dijelu objekta gdje borave ovce i koze sa podmlatkom od 12 do 15 °C.
- optimalna vlažnost vazduha kreće se od 65 do 80% ( visoka vlažnost vazduha u kombinaciji sa visokom temperaturom stvara dobre uslove za razvoj mikroorganizama, a samim tim i brojnih bolesti, zato je dobra od ključnog značaja!)
- potrebno je obezbijediti od 5 do 6 m3 vazduha po jednom grlu.
- dozvoljena koncentracija štetnih gasova 0,03%
- osvjetljenje treba da bude preko prozora, najmanje veličine 1/20 podne površine, a noću treba da je 60 luksa po m2 .
Tehničko tehnološke normative
Kada se govori o tehničko-tehnološkim normativima, tu podrazumijevamo dimenzije prostora potrebne za pravilan smještaj ovaca i koza, odgoj podmlatka, ishranu i dr. Veličina objekta u prvom redu zavisi od broja grla koja će se u njemu držati. Potreban prostor za pojedine kategorije:
- ovan i jarac – od 1,5 do 2,0 m2
- ovce i koze – od 1,1 do 1,5 m2
- priplodni podlmadak – od 0,5 do 0,7 m2
- jagnje i jare – od 0,2 do 0,3 m2
Pod u objektu može biti od nabijene zemlje, rešetkasti pod od drveta ili čvrsti pod od drveta. Zidovi u objektu treba da pruže odgovarajuću toplotnu izolaciju i da su pogodni za dezinfekciju. Mogu biti od cigle, drveta, dok kameni i betonski zidovi nisu poželjni zbog hladnoće. Visina objekta kreće se od 2,25 m do 3,0 m, a ako se u objektu nalazi i tavan on se može koristiti i za smješaj kabaste hrane. Prozori se postavljaju uglavnom na gornjem dijelu zidova, odnosno pri tavanici i njihova površina treba da čini 20-i dio od ukupne površine podnog prostora.
Jasle treba da se sastoje iz dva dijela: u gornji dio se stavlja sijeno, a u donji dio koncentrovana hrana. Takođe poželjno bi bilo da životinje imaju pristup jaslama sa obije strane. Jasle se obično postavljaju na visini od 40 cm od poda.
Pojilice mogu biti metalne sa potisnim mehanizmom i plastične ili drvene sa plovkom. One se postavljaju na zidovima, na visini od 40 cm od poda.
Izgradnji objekta za smještaj ovaca i koza treba pristupiti sa dosta pažnje jer od njegovog kvaliteta u velikoj mjeri zavisi buduća proizvodnja.
Pripremio: D.Š.
Seljak.me je započeo novi segment svog rada, Seljak TV od skoro možete pratiti na našem You Tube kanalu ovdje
